Məhkəmə təcrübəsi göstərir ki, işəgötürən ilə işçi arasında mübahisələrin əksəriyyəti işəgötürənlərin təşəbbüsü ilə işdən azad edildikdə baş verir. Əmək müqaviləsinə xitam verilməsi zamanı anlaşılmazlıqların qarşısını almaq üçün hər iki tərəf də hüquq və vəzifələrini yaxşı bilməlidir.
Əmək Məcəlləsinə əsasən bir işçinin necə işdən çıxarılacağına dair bir çox işəgötürən tərəfindən sual verilir. Hər şeydən əvvəl, yaxınlaşan işdən azad olunma barədə işçini iki aydan gec olmayaraq xəbərdar etmək lazımdır. Xəbərdarlıq, işçinin mütləq imzasını qoyması lazım olan rəhbərin əmri ilə verilməlidir.
Sənətin birinci bəndinə görə. İşçinin Əmək Məcəlləsinin 40-ı istehsal və əməyin təşkili dəyişikliklərinə görə işdən azad edilə bilər. Düzdür, müəssisənin yenidən təşkili və ya ləğvi halında işəgötürən işçiyə eyni müəssisədə başqa bir iş təklif etməlidir. Bu mümkün deyilsə, işçi işdən çıxmalı və öz başına iş tapmalıdır. Eynilə, işəgötürən də işçilərinin sayının azalması halında hərəkət etmək hüququna malikdir.
Bir işçi əmək vəzifələrini pis niyyətlə yerinə yetirirsə, o da Əmək Məcəlləsinin 40-cı maddəsinin üçüncü bəndinə uyğun olaraq işdən azad edilə bilər. Belə bir səbəbdən işçini daha mədəni şəkildə işdən çıxarmaq üçün sertifikatlaşdırma müəssisədə aparılmalıdır. Nəticədə, işçinin iş vəzifələrini yerinə yetirmək üçün kifayət qədər ixtisaslı olmadığı ortaya çıxacaq. İşçinin səhhətinə görə vəzifəyə uyğun gəlmədiyi təqdirdə tibbi və sosial ekspert komissiyasının rəyi alınmalıdır. Nəticə olmadan, bu səbəbdən bir işçini işdən çıxarmaq işə yaramır.
Əmək müqaviləsi işçinin yerinə yetirməli olduğu vəzifələri təyin edir. Bu öhdəliklərin sistematik olaraq yerinə yetirilməməsi halında, işəgötürən işçini işdən azad etmə hüququna malikdir. Yalnız bu cür işçi davranışının sənədli sübutu olmalıdır. Məsələn, yazılı şəkildə bir töhmətin olması artıq işəgötürənə sonrakı işdən çıxarılma verir.
Bir işçi üzrlü səbəb olmadan üç saatdan çox iş yerində olmadıqda, Əmək Məcəlləsinin 40-cı maddəsinin dördüncü bəndinə uyğun olaraq işdən azad edilə bilər. Devamsızlıq da səbəbsiz olaraq devamsızlıq sayılır. Əmək Məcəlləsinin 40-cı maddəsinin altıncı bəndinə görə, işəgötürən işçini dörd ay ardıcıl işə gəlmədiyi üçün işdən çıxara bilər. Təbii ki, bu analıq məzuniyyətinə aid deyil.
Xüsusi bir işçi tərəfindən sahibinin əmlakının oğurlanması halında əmək müqaviləsi ləğv edilə bilər. Bu, Əmək Məcəlləsinin 40-cı maddəsinin səkkizinci bəndidir. Məhkəmə hökmü qanuni qüvvəyə mindikdən və ya inzibati məsuliyyət tətbiq edilməsi barədə qərar qəbul edildikdən sonra işçi işdən azad edilə bilər.
Bir işçi şəxsi qazanc əldə etmək üçün müəssisədə maliyyə fırıldaqçılığına yol verərsə, günahkar hərəkətlərinə görə əmək vəzifələrini yerinə yetirməkdən azad edilə bilər. Bu, Sənətin ikinci bəndində nəzərdə tutulmuşdur. 41 Əmək Məcəlləsi. Yeri gəlmişkən, əmək müqaviləsini ləğv etmək üçün əsas əxlaqsız bir hərəkətin edilməsidir. Bu, xüsusilə təhsil və təhsil müəssisələrinin işçiləri üçün doğrudur.