Hökmdə yüngülləşdirən hallar əhəmiyyətli dərəcədə rol oynayır, onların mövcudluğu həbs müddətini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər və ya həbs qətimkan tədbirini təqsirləndirilən şəxslərin lehinə dəyişə bilər.
Təlimat
Addım 1
Yüngülləşdirici hallar, məhkəmənin rədd edilməsinə səbəb ola biləcək hərəkətlər və həyat vəziyyətlərinin birləşməsidir. Şərti olaraq bu hallar iki böyük qrupa bölünə bilər: fərdi və psixoloji hallar və xarici şərtlər.
Addım 2
Birinci qrupa, təqsirləndirilən şəxsin mənəvi xarakterini və onun psixoloji vəziyyətini xarakterizə edən hallar daxildir. Məhkəmə bu halda cəzanı yüngülləşdirəcək:
- təqsirləndirilən şəxs ilk dəfə cinayət törətdikdə (əməlinin sosial cəhətdən təhlükəli olması istisna xarakteri daşıyır və sistematik deyil);
- təqsirləndirilən şəxs hamilə ikən cinayət törədibsə;
- təqsirləndirilən şəxs zərərçəkmişə mərhəmət göstərərək qanunsuz hərəkətlərə yol vermişsə (məsələn, ümidsiz bir xəstəyə baxan şəxs xəstənin şəxsi tələbi ilə onu həyati dəstək cihazlarından ayırır);
- təqsirləndirilən şəxs özü etiraf etdi, tövbə etdi və istintaqa fəal şəkildə kömək etdi;
- təqsirləndirilən şəxs cinayət törədildikdən dərhal sonra zərərçəkmişə tibbi və digər yardım göstərmişdir;
- təqsirləndirilən şəxs zərərçəkmişə dəymiş ziyanın (maddi və mənəvi ziyanın könüllü ödənilməsi) yönəldilməsinə yönəlmiş bir sıra tədbirlərin görülməsinə razıdır.
Addım 3
Cəzanı yüngülləşdirə bilən xarici xarakterli yüngülləşdirici hallar:
- təqsirləndirilən şəxsin himayəsində olan kiçik uşaqlar, əlillər, yaşlı ağır xəstə qohumları;
- çətin həyat şəraiti (sonuncunun olması və təsir dərəcəsi, məhkəmə hər bir konkret işdə fərdi qaydada müəyyənləşdirir);
- təqsirləndirilən şəxsin cinayət törətmək üçün üçüncü şəxslər tərəfindən fiziki və ya zehni məcburetməsi (bu vəziyyətdə ilkin şərt maddi, xidməti və ya digər asılılığın, habelə digər ruhi təzyiq mexanizmlərinin olmasıdır);
- zəruri müdafiə hüdudlarını aşmaq (bu maddə təqsirləndirilən şəxsin həm özünü, həm də başqalarını qorumağa yönəlmiş hərəkətlərini əhatə edir).
